Waarom dromen we?
Wanneer we slapen, maken we vier verschillende slaap fasen mee. Deze komen voor in een cyclus van ongeveer 90 minuten die zich daarna weer herhaalt. Gedurende de REM-slaap is wanneer je over het algemeen het meeste droomt. Je hersenen zijn in deze fase ook het meest actief, en de kans dat je je dromen kan herinneren is hierbij ook groter((Brain Basics: Understanding Sleep | National Institute of Neurological Disorders and Stroke. (2019, 13 augustus). NIH. Geraadpleegd op 11 april 2022, van https://www.ninds.nih.gov/Disorders/patient-caregiver-education/understanding-sleep)). De reden dat we dromen is nog onduidelijk, maar onderzoekers hebben een aantal theorieën over waarom we mogelijk dromen:
- Om zowel te helpen bij het verwerken als identificeren van emoties
- Het versterken en ondersteunen van het geheugen((Scarpelli, S., Bartolacci, C., D’Atri, A., Gorgoni, M., & De Gennaro, L. (2019). Mental Sleep Activity and Disturbing Dreams in the Lifespan. International journal of environmental research and public health, 16(19), 3658. https://doi.org/10.3390/ijerph16193658))
- Onnodige informatie verwerken en “afvoeren”((Purves D, Augustine GJ, Fitzpatrick D, et al., editors. Neuroscience. 2nd edition. Sunderland (MA): Sinauer Associates; 2001. The Possible Functions of REM Sleep and Dreaming. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK11121/))
- Het is simpelweg een natuurlijk onderdeel van slapen (1)
Dromen kunnen beïnvloed worden door externe omstandigheden, zoals traumatische ervaringen, maar ook dingen zoals zwangerschap of het weer. Ook hebben dromen invloed op de kwaliteit van je nachtrust. Je slaapt bijvoorbeeld minder goed wanneer je een nachtmerrie hebt dan wanneer je over iets leuks droomt.
Hebben dromen betekenis?
Er zijn over de jaren heen veel verschillende mensen geweest die onderzoek hebben gedaan naar de mogelijke betekenis van dromen. Zo vond Sigmund Freud dat dromen een combinatie waren van persoonlijke ervaringen, interne en externe stimuli en mentale processen. Dromen zouden hierbij de onderbewuste betekenis vermommen en vervormen((Roesler C. (2020). Jungian theory of dreaming and contemporary dream research – findings from the research project ‘Structural Dream Analysis’. The Journal of analytical psychology, 65(1), 44–62. https://doi.org/10.1111/1468-5922.12566)). Zijn student, en later opvolger, Carl Jung, vond juist dat dromen het onderbewustzijn niet vervormden, maar juist openbaarden((Zhu C. (2013). Jung on the nature and interpretation of dreams: a developmental delineation with cognitive neuroscientific responses. Behavioral sciences (Basel, Switzerland), 3(4), 662–675. https://doi.org/10.3390/bs3040662)).
Een andere theorie over de betekenis van dromen is dat ze je helpen met het navigeren van potentiële bedreigingen in een veilige omgeving. Door om te leren gaan met gevaar of confronterende situaties in je dromen, kan je in een veilige omgeving oefenen. Daarna zou je deze ervaringen beter kunnen hanteren in het echte leven. Een klein onderzoek uit 2009 heeft hier veelbelovende resultaten voor((Valli, K., & Revonsuo, A. (2009). The threat simulation theory in light of recent empirical evidence: a review. The American journal of psychology, 122(1), 17–38.)).
Hoewel al je dromen uniek zijn voor jou, zijn er bepaalde onderwerpen waar meer mensen over (zullen) dromen. Uit onderzoek is gebleken dat zelfs verschillende culturen overeenkomstige dromen hebben((Yu, C. K. C. (2016). Classification of typical dream themes and implications for dream interpretation. Neuropsychoanalysis, 18(2), 133–146. https://doi.org/10.1080/15294145.2016.1236701)). Zo bleken zowel Canadese als Duitse en Chineze proefpersonen veel te dromen over te laat komen op het werk of op school.
Welke dromen betekenis hoort bij mij?
Wanneer je droomt, hoeft dit niet altijd betekenis te hebben. In sommige gevallen kan het best zo zijn dat je droomt over een aankomend project, of juist iets dat al gebeurt is. In dat geval zijn je hersenen zeer waarschijnlijk bezig met het verwerken van de vergaarde informatie. Wanneer je juist over iets complete anders of onrealistisch droomt, zou hier een betekenis aan verbonden kunnen zijn.
Er bestaan genoeg boeken en websites met informatie over dromen. Sommigen zijn vrij spiritueel, terwijl anderen op onderzoek afgaan. Van de volgende droom onderwerpen heeft onderzoek een mogelijke betekenis gevonden:
1. Dromen betekenis: loslatende tanden
Uit een droom onderzoek blijkt dat ongeveer 39% van de deelnemers wel eens heeft gedroomd over uitvallende tanden((Rozen, N., & Soffer-Dudek, N. (2018). Dreams of Teeth Falling Out: An Empirical Investigation of Physiological and Psychological Correlates. Frontiers in psychology, 9, 1812. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.01812)). Wanneer je een soortgelijke droom hebt, is dit vermoedelijk een teken dat je met je tanden knarst in je slaap, zeggen onderzoekers.
2. Een vreemdgaande partner/zelf vreemdgaan
Wanneer je droomt dat je partner vreemdgaat, of dat je dat zelf doet, heeft dit mogelijk ook een onderliggende betekenis((Clarke, J., DeCicco, T. L., & Navara, G. (2010). An investigation among dreams with sexual imagery, romantic jealousy and relationship satisfaction. International Journal of Dream Research, 3(1), 54–59. https://doi.org/10.11588/ijodr.2010.1.472)). Zo zou het een teken kunnen zijn van onzekerheid en/of jaloezie in de relatie. Vreemdgaan kan echter ook een teken zijn van onzekerheid op een ander gebied in je leven, zoals werk of gezondheid.
3. Dromen betekenis: Vliegen
Afhankelijk van de reden dat je vliegt in een droom, of wat je ernaast droomt, kan vliegen een reactie op stress zijn. Zo schijnen dromen waarin je vliegt vaak samen te gaan met dromen over vallen of achterna gezeten worden. Het vliegen is dan een reactie op iets wat stress oplevert.
Natuurlijk zijn dromen voor iedereen anders, en kan je ze zelf ook op een andere manier interpreteren. Dat is het voordeel van dromen: je kan ze zelf inrichten en interpreteren. Wanneer je echter vaak last hebt van nachtmerries, kan het handig zijn om daar met iemand over te praten.