Wat is een ADHD diagnose?
ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) is een aandachtsstoornis. Je kan hierbij druk zijn (hyperactief) of snel afgeleid. In tegenstelling tot wat er wel eens gedacht wordt, komt ADHD niet alleen voor bij kinderen. Ook volwassenen kunnen last hebben van ADHD, er is namelijk geen oplossing voor. Het is iets wat je de rest van je leven bij je draagt.
Er zijn drie verschillende categorieën binnen de ADHD diagnose((Hersenstichting. (2022a, februari 2). Wat is ADHD? ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder). Geraadpleegd op 25 maart 2022, van https://www.hersenstichting.nl/hersenaandoeningen/adhd/)):
ADHD-I. Dit is in de inattentieve variant. Je hebt meer moeite om je aandacht bij dingen te houden en zit vaak in je eigen wereld. Vroeger werd dit ook ADD genoemd, maar tegenwoordig worden deze twee vaak samen gevoegd tot één diagnose.
ADHD-H. Dit is de hyperactieve variant. Je bent druk, kan moeilijk stilzitten en bent impulsief.
ADHD-C. Dit is een combinatie van de varianten hierboven. Je bent drukker en hebt moeite om je te concentreren op dingen. Dit is vaak ook de variant waar mensen aan denken wanneer het over ADHD gaat.
Vroeger werd ervan uitgegaan dat ADHD-C de meest voorkomende variant was. Een recente combinatie van onderzoeken geeft echter aan dat het mogelijk zelfs een van de minst voorkomende varianten is. De inattentieve variant zou juist het meeste voorkomen((Ayano, G., Yohannes, K., & Abraha, M. (2020). Epidemiology of attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD) in children and adolescents in Africa: a systematic review and meta-analysis. Annals of general psychiatry, 19, 21. https://doi.org/10.1186/s12991-020-00271-w)).
Wanneer krijg je een ADHD diagnose?
Zowel volwassenen als kinderen kunnen een ADHD diagnose krijgen, al gebeurt dit op een andere manier. Ook onder kinderen krijgen jonge meisjes minder vaak de diagnose dan jongens. Dit heeft er mogelijk mee te maken dat de symptomen bij meisjes zich anders uitten dan bij jongens. Hierdoor kunnen de kenmerken anders geïnterpreteerd worden((Agnew-Blais, J. C., Polanczyk, G. V., Danese, A., Wertz, J., Moffitt, T. E., & Arseneault, L. (2016). Evaluation of the Persistence, Remission, and Emergence of Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder in Young Adulthood. JAMA psychiatry, 73(7), 713–720. https://doi.org/10.1001/jamapsychiatry.2016.0465)). Ook zou ADHD minder snel herkend worden bij meisjes en vrouwen tijdens de behandeling van angststoornissen((Quinn PO, Madhoo M. A review of attention-deficit/hyperactivity disorder in women and girls: uncovering this hidden diagnosis. Prim Care Companion CNS Disord. 2014;16(3):PCC.13r01596. doi: 10.4088/PCC.13r01596. Epub 2014 Oct 13. PMID: 25317366; PMCID: PMC4195638.)).
Soms krijg je pas op volwassen leeftijd een diagnose, in plaats van als kind. Dit kan komen omdat bepaalde kenmerken bij jou als kind over het hoofd zijn gezien. Dit komt veel voor bij vrouwen, maar ook bij mensen met andere genders die ADHD-I hebben. Kinderen lijken dan dromerig, maar verstoren de klas niet waardoor ze minder opvallen((Young, S., Adamo, N., Ásgeirsdóttir, B.B. et al. Females with ADHD: An expert consensus statement taking a lifespan approach providing guidance for the identification and treatment of attention-deficit/ hyperactivity disorder in girls and women. BMC Psychiatry 20, 404 (2020). https://doi.org/10.1186/s12888-020-02707-9)).
Hoe vraag je een diagnose aan?
Als je vermoed dat je ADHD hebt als volwassene, kan je een onderzoekstraject ingaan waarbij er wordt gekeken of je kenmerken van ADHD hebt. Hierbij zal je ook vragen moeten beantwoorden over jezelf als kind en je gedragingen van toen. De onderzoek maakt hierbij gebruik van de DSM-5((Diagnostiek ADHD bij volwassenen – Richtlijn – Richtlijnendatabase. (2015, 8 juli). Richtlijnen Database. Geraadpleegd op 25 maart 2022, van https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/adhd_bij_volwassenen/diagnostiek_adhd_bij_volwassenen.html)).
Tijdens het traject wordt er ook gekeken naar je huidige klachten en symptomen. Daarnaast wordt er gekeken naar mogelijke andere stoornissen of aandoeningen die soortgelijke klachten zouden kunnen veroorzaken. Aan het einde van het traject beoordeeld de behandelaar of je in aanmerking komt voor de diagnose.
Hoe ga je om met een ADHD diagnose?
Wanneer je ADHD hebt, kan dit je in de weg staan wanneer je niet weet hoe je hiermee om moet gaan. Het kan ook veel stress opleveren in je dagelijks leven. Je kan hiervoor in gesprek gaan met een therapeut. Die helpt je, door middel van therapie, om beter om te kunnen gaan met je klachten. Denk hierbij aan time-management, jezelf organiseren en duidelijkere doelen stellen.
Ook zijn er soms mogelijkheden tot het gebruik van medicatie. Deze medicijnen helpen je om je focus beter te kunnen verleggen en je hoofd rustig te houden. Zeker mensen die veel last hebben van drukte in hun hoofd hebben hier baat bij.
Als je vermoed dat je ADHD hebt, ga dan naar een arts. Deze kan je doorverwijzen naar een specialist.