Borstkanker herkennen doe je met deze 3 tips

In Nederland krijgen 1 op de 7 vrouwen borstkanker((Stichting Pink Ribbon. (z.d.). Borstkanker: cijfers en feiten. Stichting Pink Ribbon. Geraadpleegd op 13 april 2022, van https://www.pinkribbon.nl/over-borstkanker/cijfers-en-feiten.html)). Dit maakt borstkanker herkennen een belangrijke eigenschap waar iedereen wat aan heeft, of je nu een risicogroep bent of niet. Want ook mannen kunnen borstkanker krijgen, al komt dit minder vaak voor.

Wat is borstkanker?

Je lichaam heeft miljoenen cellen met elk een eigen levenscyclus. Ze groeien, hebben bepaalde functies en kunnen zelfs in andere cellen veranderen. Wanneer cellen echter te snel groeien, kunnen ze het lichaam beschadigen. Dit noemen we dan een kwaadaardige tumor, ofwel: kanker. Borstkanker is vrijwel hetzelfde, alleen bevindt het gezwel zich dan in de borst van een persoon.

Volgens het RIVM is borstkanker de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen((RIVM. (z.d.). Borstkanker. Geraadpleegd op 13 april 2022, van https://www.rivm.nl/bevolkingsonderzoek-borstkanker/over-borstkanker)). Hoe het zich ontwikkeld verschilt per persoon. Bij sommige mensen ontwikkeld en groeit het snel, terwijl het bij anderen juist een lange tijd duurt voordat je de borstkanker herkennen kan. Het is een serieuze ziekte waar je voor behandeld moet worden, omdat het flinke gevolgen kan hebben.

Behalve dat borstkanker ontstaat door groeiende cellen, is het onduidelijk waarom en wanneer het ontstaat. Wel is bekend dat borstkanker vaker voorkomt bij vrouwen boven de 50 die in de Westerse wereld wonen (2). Ook zijn er risicofactoren die ervoor kunnen zorgen dat de kans op borstkanker groter wordt. Risicogroepen zijn onder andere((Kanker.nl. (z.d.). Oorzaken en risicofactoren van borstkanker. Geraadpleegd op 13 april 2022, van https://www.kanker.nl/kankersoorten/borstkanker/algemeen/oorzaken-en-risicofactoren-van-borstkanker)):

• Mensen waarbij borstkanker in de familie voorkomt
• Dicht borstklierweefsel
• Het gebruik van hormonale anticonceptie of hormoonpillen tegen overgangsklachten
• Vrouwen die op vroege leeftijd voor het eerst menstrueren en pas na hun 55ste in de overgang komen (lange vruchtbaarheid)
• Mensen die niet zwanger zijn geweest
• Mensen die al eerder bestraling of borstkanker hebben gehad
• Rokers of mensen die veel alcohol consumeren (of een combinatie van beiden)

Hoe kan je borstkanker herkennen?

De meeste mensen zien hun borsten dagelijks. Het valt dan ook op wanneer er iets plotseling verandert. Een plotselinge verandering aan je borsten kan namelijk een teken zijn van borstkanker. Zo voel je bijvoorbeeld een knobbeltje, of de huid op en rondom je tepel gaat er opeens anders uitzien. Hieronder hebben we een aantal symptomen van borstkanker opgeschreven om borstkanker herkennen makkelijker te maken.

Let op dat één of meerdere van deze symptomen hebben niet direct betekent dat je borstkanker hebt. Het betekent wel dat je dan even langs de huisarts moet voor verder onderzoek.

1. Een knobbeltje in de borst

Een knobbeltje in de borst of een plekje in de borst dat opeens anders aanvoelt is één van de meest bekende redenen hoe mensen borstkanker ontdekken. Dit knobbeltje doet vaak geen pijn en het voelt harder aan dan de rest van je borstweefsel. Het kan in verschillende vormen voorkomen.

2. Borstkanker herkennen: Veranderingen aan de tepel

Als je tepels er opeens anders uitzien of zich anders gedragen dan normaal, dan kan dit ook een symptoom zijn. Denk hierbij aan plots ingetrokken tepels, vocht en/of bloed uit de tepel en veranderingen rondom de tepel. Het kan plots gaan schilferen, eczeem-achtige symptomen vertonen of gaan zwellen.

3. Veranderingen aan de huid van de borst

Wanneer je borsten plots anders aanvoelen, of wanneer er deukjes ontstaan, kan je hier het beste naar laten kijken. Veranderingen aan de huid van de borst zijn namelijk ook een manier om borstkanker herkennen kunnen. Soms kunnen er ook wondjes ontstaan die niet lijken te genezen, of juist harde plekjes op de huid. Als je borsten plotseling zwellen of warm aanvoelen, kan dit ook een teken zijn om ernaar te laten kijken.

Zelf borstkanker herkennen

Soms zijn veranderingen aan je borsten wat subtieler en zal je ze niet in één keer ontdekken. Het is daarom, zeker als vrouw, verstandig om zo nu en dan een zelfonderzoek te doen. Je kan dit eventueel ook door je partner laten doen. Het zelfonderzoek is niet 100% betrouwbaar, maar het helpt wel om veranderingen te herkennen. Een zelfonderzoek gaat als volgt:

1. Ga voor een spiegel staan zonder shirt en/of BH aan en met je armen langs je lichaam.
2. Kijk of je visueel veranderingen ziet. Hef daarna je armen in de lucht en kijk nogmaals.
3. Pak dan met een hand één van je borsten vast en voel vanaf de tepel naar buiten of je iets abnormaals voelt. Ga door tot aan je sleutelbeen en masseer ook lichtjes bij je oksel.
4. Herhaal dit bij de andere bost.
5. Doe dit op verschillende momenten. Je menstruatie, zwangerschap of menopauze kan namelijk ook voor veranderingen in de borst zorgen, waardoor het belangrijk is om het onderzoek op verschillende momenten uit te voeren.

Voel je iets abnormaals, of heb je het idee dat er iets niet klopt, neem dan contact op met je huisarts voor een professioneel onderzoek.

Vrouwen tussen de 50 en 75 jaar krijgen iedere 2-3 jaar een uitnodiging voor een bevolkingsonderzoek naar borstkanker((RIVM. (z.d.-a). Bevolkingsonderzoek borstkanker | RIVM. Geraadpleegd op 13 april 2022, van https://www.rivm.nl/bevolkingsonderzoek-borstkanker)). Daar worden röntgenfoto’s gemaakt van je borsten en deze worden onderzocht, waarna je thuis de uitslag krijgt opgestuurd. Dit is een extra maatregel om borstkanker herkennen in een vroeg stadium.