Wat is ginkgo biloba?

Ginkgo biloba wordt ook wel gewoon ginkgo genoemd. Officieel is het afkomstig van de Japanse notenboom. Ondanks de naam, is deze boom oorspronkelijk afkomstig uit China. De boom kan tot wel 40 meter hoog worden, maar de varianten die in Nederland voorkomen zijn vaak kleiner. De naam is echter niet helemaal correct: de boom levert geen noten op, maar verspreidt zich juist door middel van zaden((Wikipedia-bijdragers. (2022, 21 augustus). Japanse notenboom. Wikipedia. Geraadpleegd op 23 september 2022, van https://nl.wikipedia.org/wiki/Japanse_notenboom)).

ginkgo biloba extract wordt veelal als supplement verkocht

In China worden de zaden al duizenden jaren gebruikt voor verschillende lichamelijke klachten, zoals ademhalingsproblemen, blaas- en nierklachten. De bladeren worden juist gebruikt om de bloedsomloop te verbeteren, maar ook angstklachten, tinnitus en meer. In Nederland is het nog niet heel bekend, maar wordt het extract van de boom als supplement verkocht. Hier heb je geen recept voor nodig.

De ginkgo bevat stofjes die ginkgolides heten. Deze stoffen bevatten terpenoïde lactonen. Dit zijn ook weer stoffen die een rol spelen bij verschillende lichamelijke functies.

Waar wordt ginkgo biloba voor gebruikt?

In Nederland wordt ginkgo biloba verkocht bij de drogist als een supplement of kruidenextract. Je hebt hier geen recept voor nodig. Het wordt voor verschillende gezondheidsklachten en doelen ingezet. Zo wordt het onder andere medisch ingezet bij doorbloedingsklachten zoals etalagebenen (claudicatio intermittens). Dit is een aandoening waarbij een persoon een afwijking heeft in de slagader van of naar de benen toe. Hen ervaart dan kramp of pijn wat na rust weer verdwijnt. Deze aandoening ontstaat door verkalking en vetafzetting in de (slag)aders van de benen((Etalagebenen – Máxima MC. (2017, 2 augustus). Chirurgie. Geraadpleegd op 23 september 2022, van https://www.mmc.nl/chirurgie/aandoeningen-en-behandelingen/etalagebenen/)).

Naast de behandeling voor etalagebenen, wordt het kruid ook ingezet bij klachten als duizeligheid, hoofdpijn, gewrichtspijn en klachten aan de hogere luchtwegen. De werkzaamheid hiervan is echter nog niet (volledig) bekend, waardoor er nog meer onderzoek naar gedaan moet worden((College ter Beoordeling van Geneesmiddelen. (2019, 24 december). Japanse notenboom of Ginkgo (Ginkgo biloba). Kruiden | College ter Beoordeling van Geneesmiddelen. Geraadpleegd op 23 september 2022, van https://www.cbg-meb.nl/onderwerpen/medicijninformatie-kruiden/veelgebruikte-kruiden/ginkgo)).

Waar zou ginkgo goed voor zijn?

Ondanks dat ginkgo biloba nog niet zo veel wordt gebruikt, is het een veelal verkrijgbaar supplement. Dit heeft te maken met de mogelijke en vermoedelijke gezondheidseffecten van het kruid. Wij hebben deze effecten voor je op een rij gezet.

1. Het bevat veel antioxidanten

De reden dat ginkgo zo veel gezondheidsclaims heeft, heeft mogelijk te maken met de grote hoeveelheid antioxidanten in deze plant. Deze hoge concentratie komt door de aanwezigheid van veel flavonoïden en terpenoïden in de plant. De antioxidanten helpen het lichaam te beschermen tegen vrije radicalen, waardoor je minder snel last krijgt van oxidatieve schade. Dit ondersteunt meerdere processen in het lichaam die te maken krijgen met oxidatieve schade en vrije radicalen.

Lees hier meer over antioxidanten en hun werking.

2. Ginkgo biloba werkt ontstekingsremmend

Een functie van antioxidanten is dat zij ook ontstekingsremmend werken. Hier is licht bewijs voor. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat ginkgo biloba extract ontstekingsremmende effecten heeft bij zowel menselijke als dierlijke cellen van verschillende ziektebeelden((Zuo, W., Yan, F., Zhang, B., Li, J., & Mei, D. (2017). Advances in the Studies of Ginkgo Biloba Leaves Extract on Aging-Related Diseases. Aging and disease, 8(6), 812–826. https://doi.org/10.14336/AD.2017.0615))((Kotakadi, V. S., Jin, Y., Hofseth, A. B., Ying, L., Cui, X., Volate, S., Chumanevich, A., Wood, P. A., Price, R. L., McNeal, A., Singh, U. P., Singh, N. P., Nagarkatti, M., Nagarkatti, P. S., Matesic, L. E., Auclair, K., Wargovich, M. J., & Hofseth, L. J. (2008). Ginkgo biloba extract EGb 761 has anti-inflammatory properties and ameliorates colitis in mice by driving effector T cell apoptosis. Carcinogenesis, 29(9), 1799–1806. https://doi.org/10.1093/carcin/bgn143)).

3. Het ondersteunt de bloedsomloop en gezondheid van het hart

In een onderzoek uit 2008 is gebleken dat ginkgo direct resultaat gaf met een verbeterde bloedsomloop bij mensen met hart- en vaatziekten((Wu YZ, Li SQ, Zu XG, Du J, Wang FF. Ginkgo biloba extract improves coronary artery circulation in patients with coronary artery disease: contribution of plasma nitric oxide and endothelin-1. Phytother Res. 2008 Jun;22(6):734-9. doi: 10.1002/ptr.2335. PMID: 18446847.)). Dit had onder andere te maken met een 12% verhoging van stikstofmonoxide in het lichaam. Dit gas draagt namelijk bij aan het verwijden van de bloedvaten. In Nederland wordt ginkgo wel eens ingezet voor een verbeterde bloedsomloop, zoals bij etalagebenen.

Kom meer informatie te weten over je bloeddruk!

Wat doet ginkgo biloba voor de hersenen?

Natuurlijk is het ook goed om te weten wat ginkgo biloba nu doet voor de hersenen, want daar wordt juist veel over gesproken. Zo zou ginkgo juist kunnen helpen bij het verbeteren van de concentratie, leervermogen en het geheugen. Volgens Stichting Orthokennis heeft dit te maken met de hoge concentratie aan vrije radicalen in de hersenen. Je hersenen verbruiken namelijk veel zuurstof. Dit, op z’n beurt, levert veel vrije radicalen op die schade kunnen veroorzaken aan de cellen. Doordat ginkgo veel antioxidanten bevat, zouden deze kunnen helpen om de schade tegen te gaan en om de vrije radicalen te bestrijden((Resumé Ginkgo biloba werkingsmechanismen en klinische toepassingen | Stichting OrthoKennis. (z.d.). Copyright © Orthokennis – All rights reserved. Geraadpleegd op 23 september 2022, van https://www.orthokennis.nl/resumes/resume-ginkgo-biloba)).

ginkgo zou goed zijn voor de hersenen

Door de toevoeging van ginkgo biloba, zouden de cellen en weefsels in de hersenen (en de rest van het lichaam) beter beschermd blijven, waardoor je minder snel last zou hebben van cognitieve achteruitgang. Zo helpt ginkgo biloba om de geest helder te houden** en draagt het bij aan het functioneren van het geheugen**.

Wil je meer weten over interessante brein supplementen?

**: Gezondheidsclaims in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie

Hoeveel ginkgo mag ik dagelijks nemen?

Wanneer je besluit om ginkgo supplementen te nemen, is het goed om rekening te houden met de aanbevolen dosis. Dit heeft onder andere te maken met de reden dat je het slikt. Doe je het op doktersrecept? Dan is het essentieel om de aanwijzingen van je arts te volgen. Slik je het als supplement voor jezelf? Volg dan de aanwijzingen op de verpakking of bijsluiter. Overschrijd deze nooit.

Ginkgo biloba extract heeft geen extra beperkingen wanneer het gaat om autorijden, alcohol drinken en eten. Wel is het belangrijk om rekening te houden met de medicatie die je normaal gesproken neemt. Wanneer je zwanger bent of borstvoeding geeft, is het belangrijk om dit middel niet te nemen. Het is namelijk onbekend wat de effecten hiervan op het kind zijn((Apotheek.nl. (z.d.). Geraadpleegd op 23 september 2022, van https://www.apotheek.nl/medicijnen/ginkgo?product=ginkgo-biloba#mag-ik-dit-medicijn-gebruiken-als-ik-zwanger-ben-wil-worden-of-borstvoeding-geef)).

Is het veilig om te nemen?

In principe heeft het gebruik van ginkgo weinig bijwerkingen. Toch zijn er een aantal effecten waar je last van kan krijgen wanneer je regelmatig een hoge dosis ginkgo extract neemt. Dit zijn bijwerkingen zoals:

  • Hoofdpijn
  • Maag-darm problemen
  • Bloedingen
  • Allergische reactie op het werkzame bestandsdeel of één van de hulpstoffen

In Nederland zijn kruidenpreparaten nog in behandeling van goedkeuring door de Europese Commissie. Dit betekent echter niet dat je het kruid niet mag nemen. Het is namelijk gewoon veilig om te gebruiken. Wel is het handig om rekening te houden met een aantal punten.

Zo is het belangrijk om contact op te nemen met je huisarts voordat je gebruik gaat maken van ginkgo biloba extract. Dit is vooral belangrijk wanneer je antistollingsmiddelen gebruikt (3). Dit komt omdat ginkgo mogelijk invloed heeft op de bloedstolling van je lichaam. Ook is het belangrijk om het gebruik te overleggen met je arts wanneer je één of meerdere van de volgende medicijnen gebruikt:

  • Pijnstillers
  • Antipsychotica
  • Hart- en vaatmedicijnen en bloeddrukverlagers
  • Maagzuurremmers
  • Diabetesmiddelen
  • Bloedverdunners

Wanneer je twijfelt over het gebruik, wacht dan met innemen tot je overleg met je arts hebt gehad. Bij twijfel kan je het namelijk beter niet doen.

Korte samenvatting over ginkgo biloba

Ginkgo biloba wordt ook wel ginkgo of Japanse Notenboom genoemd. Deze boom komt van oorsprong uit China, maar wordt ook in Nederland verbouwd. De zaden en bladeren worden al eeuwen gebruikt vanwege de geneeskrachtige werkingen. In Nederland kan je het extract van de boom als supplement aanschaffen. Ook kan een arts je het middel voorschrijven wanneer je last hebt van een aandoening zoals etalagebenen.

Ginkgo heeft veel gezondheidsclaims aan zijn naam hangen, maar veel hiervan zijn nog niet voldoende bewezen door de wetenschap om als waarheid aangezien te worden. Hetzelfde geldt voor de voordelen die de boom voor je hersenen zou hebben. Deze claims zijn momenteel nog in behandeling bij de Europese Commissie.

Ginkgo biloba is veilig te gebruiken als supplement, maar overleg altijd eerst met je arts voordat je eraan begint. Dit komt omdat het niet even goed samengaat met bepaalde medicatie, zoals bloedverdunners. Ook wanneer je zwanger bent en/of borstvoeding geeft kan je het supplement beter niet gebruiken.

Leer hier meer over Ginkgo Biloba