Het verband tussen artrose en voeding uitgelegd

Wat is artrose?

Artrose is een aandoening aan het kraakbeen in de gewrichten van je lichaam. Dit wordt ook wel gewichtsslijtage genoemd. Dit houdt in dat de kwaliteit van het kraakbeen in je gewricht met verloop van tijd minder wordt. Ook kunnen je gewrichten ontstoken raken of kan het bot vervormen((Artrose | Alles wat je moet weten •. (2021, 22 september). ReumaNederland. Geraadpleegd op 7 maart 2022, van https://reumanederland.nl/reuma/vormen-van-reuma/artrose/)). In principe kan artrose in alle gewrichten voorkomen, maar de meest voorkomende plekken zijn de heupen, de knieën, de vingers en de gewrichten in de nek en onderrug. Artrose is één van de meest voorkomende reumatische aandoeningen. In Nederland hebben momenteel zo’n 1,5 miljoen mensen last van artrose((Artrose | Volksgezondheid en Zorg. (z.d.). Volksgezondheid Info. Geraadpleegd op 7 maart 2022, van https://www.vzinfo.nl/artrose)).

Er zijn twee verschillende soorten artrose: primaire artrose en secundaire artrose((Artrose (gewrichtsslijtage). (2021, 13 oktober). St. Antonius Ziekenhuis. Geraadpleegd op 7 maart 2022, van https://www.antoniusziekenhuis.nl/artrose-gewrichtsslijtage)). Primaire artrose heeft geen duidelijke oorzaak. Dit is vaak ook de variant die ontstaat naarmate je ouder wordt. Het is dan een gewoon proces van veroudering. Secundaire artrose heeft wel een oorzaak. Dit kan variëren van een ongeluk of een aangeboren afwijking van de botten. Door belasting op de botten en gewrichten ontstaat dan slijtage.

Wat zijn de symptomen van artrose?

Wanneer je een keer last hebt van je gewrichten, hoef je niet gelijk bang te zijn dat het artrose is. Soms kan een gewricht licht ontstoken zijn, of heb je je gewrichten toevallig ongelukkig bewogen. Bij artrose heb je vaker last van bepaalde symptomen en kenmerken, en deze blijven vaak ook langer aanhouden. Hieronder zijn de meest bekende symptomen:

• Pijn. Dit kan komen door ontstekingen, belasting/beweging of pijn na een lange tijd (stil)gezeten te hebben
• Stijfheid. Dit komt voornamelijk door perioden stilgezeten te hebben, stijfheid in de ochtend of door bewegingsbeperkingen
• Krakende gewrichten.
• Zwellingen van de gewrichten of uitsteeksels
• Andere lichaamshoudingen doordat de stand van de botten veranderen

Wat is het verband tussen artrose en voeding?

Dat voeding van invloed is op ons lichaam wisten we al, maar wist je ook dat voeding van invloed kan zijn op je artrose? Voeding en artrose werken namelijk nauw samen, waardoor het eten van bepaalde voedingsmiddelen je lichaam juist kan ondersteunen of tegenstaan. Een aantal voedingsmiddelen kunnen goed van pas komen bij deze aandoening, waardoor het verstandig is om op je dieet te letten.

1. Veel antioxidanten

Antioxidanten helpen het lichaam te beschermen tegen oxidatieve schade door vrije radicalen. Dit klinkt erg ingewikkeld, maar eigenlijk helpen deze stoffen je lichaam gewoon te beschermen tegen schadelijke stoffen die je cellen beschadigen. Uit onderzoek is gebleken dat het binnenkrijgen van meer antioxidanten (door bijvoorbeeld vitamine C of E) kan helpen bij het verminderen van de ziekteactiviteit van artrose((Jalili, M., Kolahi, S., Aref-Hosseini, S. R., Mamegani, M. E., & Hekmatdoost, A. (2014). Beneficial role of antioxidants on clinical outcomes and erythrocyte antioxidant parameters in rheumatoid arthritis patients. International journal of preventive medicine, 5(7), 835–840.)).

2. Artrose en voeding: Flavonoïden

Flavonoïden zijn stikstofvrije organische verbindingen die veel voorkomen in groenten en fruit((Panche, A. N., Diwan, A. D., & Chandra, S. R. (2016). Flavonoids: an overview. Journal of nutritional science, 5, e47. https://doi.org/10.1017/jns.2016.41)). Ze ondersteunen de plantenstofwisseling. In het menselijk lichaam hebben ze een ontstekingsremmend effect en kunnen ze ingezet worden om de klachten van artrose te verminderen. Zo zouden mensen die meer flavonoïden binnenkrijgen, ook minder snel last hebben van ontstekingen in de gewrichten((Hughes, S. D., Ketheesan, N., & Haleagrahara, N. (2017). The therapeutic potential of plant flavonoids on rheumatoid arthritis. Critical reviews in food science and nutrition, 57(17), 3601–3613. https://doi.org/10.1080/10408398.2016.1246413)). Hier moet echter meer onderzoek naar gedaan worden.

3. Een plantaardig dieet

Artrose en voeding kan ook van invloed zijn op je volledige dieet. Uit een kleinschalig onderzoek is namelijk gebleken dat het volgen van een plantaardig dieet positieve effecten kan hebben op de klachten en symptomen van artrose((I. Hafström, B. Ringertz, A. Spångberg, L. von Zweigbergk, S. Brannemark, I. Nylander, J. Rönnelid, L. Laasonen, L. Klareskog, A vegan diet free of gluten improves the signs and symptoms of rheumatoid arthritis: the effects on arthritis correlate with a reduction in antibodies to food antigens, Rheumatology, Volume 40, Issue 10, October 2001, Pages 1175–1179, https://doi.org/10.1093/rheumatology/40.10.1175)). Dit heeft vermoedelijk te maken met de grotere hoeveelheid ontstekingsremmende voedingsproducten in dat dieet.

Hoe belangrijk is het verband tussen artrose en voeding?

Uiteindelijk is het goed om te overwegen hoe belangrijk het verband tussen artrose en voeding daadwerkelijk is. Voeding heeft namelijk geen invloed op het ontstaan van de aandoening en kan het ook niet verhelpen. Wel kan voeding de klachten mogelijk verminderen, waardoor je minder snel last hebt van de symptomen van artrose. Toch is dit in veel gevallen alleen zo wanneer je je strak aan een nieuw/gezond dieet houdt((Skoczyńska, M., & Świerkot, J. (2018). The role of diet in rheumatoid arthritis. Reumatologia, 56(4), 259–267. https://doi.org/10.5114/reum.2018.77979)).

Wanneer je last hebt van artrose, kan voeding je daarbij ondersteunen. Toch is het ook belangrijk om daarnaast hulp te ontvangen van professionals die je op fysiek of medicinaal gebied verder kunnen helpen. Let wel op dat je altijd verantwoord gebruik maakt van medicatie.