Wat is histamine?
Wellicht heb je jezelf weleens afgevraagd wat histamine is. Dat leggen wij graag aan je uit. Histamine komt voor in zowel je lichaam als in bepaalde voeding. Wanneer het om voeding gaat, zijn er producten met veel histamine, maar ook histamine verlagende voeding. Maar wat doet histamine in jouw lichaam?
Welnu, histamine is een organische verbinding die een grote rol speelt in je verteringsstelsel. Daarnaast vervult het een belangrijke functie in je afweersysteem en speelt het een rol als neurotransmitter in je zenuwstelsel. Een neurotransmitter draagt zenuwimpulsen over van de ene naar de andere cel.
In je lichaam bevindt histamine zich op plaatsen die met de buitenwereld in contact staan. Denk daarbij aan je longen, huid en mond. De stof zit in zogeheten “mestcellen” die zich in je weefsel bevinden. Tevens komt histamine veel voor in je hersens, omdat daar de meeste vraag naar neurotransmitters is.
Alsmede speelt histamine een rol in het reguleren van je slaapritme en zorgt het ervoor dat je een opgewekt gevoel hebt. Het is daarom ook niet verwonderlijk dat mensen die antihistamine medicatie gebruiken, zich soms vermoeid voelen.
In de meeste gevallen is histamine geen schadelijke stof voor ons lichaam. Het helpt juist om verschillende processen in gang te zetten en om ons zenuwstelsel voldoende prikkels te geven. Tot slot speelt het een rol in ons immuunsysteem, waarbij het bloed kan verdunnen zodat er voldoende witte bloedcellen naar een virus kunnen afreizen om deze te bevechten.
35.000+ tevreden klanten
De relatie tussen histamine en allergieën
Er zijn echter ook gevallen waarin histamine juist een boosdoener in ons lichaam is. Vaak gebeurt dit wanneer het lichaam teveel histamine binnenkrijgt of aanmaakt. Dit heet een “histamine intolerantie”. In dat geval kan histamine verlagende voeding een effectieve manier zijn om een intolerantie voor histamine tegen te gaan.
Onderzoek heeft uitgewezen dat een histamine intolerantie kan ontstaan wanneer het enzym ‘diamine-oxidase’ onvoldoende aanwezig in het lichaam is. Het is dan niet in staat om histamine uit voeding of andere stoffen af te breken.
Sommige mensen maken van nature te weinig diamine oxidase aan, terwijl anderen een tekort ontwikkelen doordat zij last hebben van ziektes zoals het prikkelbare darmsyndroom, of omdat zij medicatie of voeding gebruiken die deze stof in negatieve zin beïnvloeden.
Als je teveel histamine in je lichaam hebt, dan kan dit leiden tot verschillende symptomen dan wel gezondheidsklachten. Je lichaam valt dan namelijk onschadelijke stoffen aan, in plaats van indringende virussen en andere schadelijke stoffen. Pollen, huidschilfers van huisdieren en huisstofmijt zijn bekende voorbeelden van onschadelijke stoffen die worden aangevallen.
De histamine komt dan terecht in je bloed, slijmvliezen en huid, waardoor deze plekken zorgen voor de zogenoemde “allergische reacties.” Het helpt om in dat geval gebruik te maken van histamine verlagende voeding. Later in dit artikel zullen wij daar nader op ingaan.
Symptomen van een histamine intolerantie
Iedereen heeft een ander tolerantieniveau voor histamine in hun lichaam. Oftewel, de één is er gevoeliger voor dan de ander. Wanneer je lichaam over de grens gaat, kan je last van verschillende histamine symptomen krijgen. Deze kunnen dus per persoon verschillen – ook qua hevigheid en sterkte.
Herken je één of meerdere van de onderstaande symptomen van een histamine intolerantie? Dan is het goed om contact op te nemen met een medisch specialist, zoals jouw huisarts. Hieronder vind je de meest voorkomende histamine intolerantie symptomen.
Jeuk
Aangezien histamine met de zenuwen samenwerkt, is het veroorzaken van jeuk één van de functies. Als je last van een reactie op histamine hebt, dan zal je daarom merken dat je ogen, neus en / of huid zullen gaan jeuken.
Irritatie van mond, ogen en neus
Histamine beïnvloedt de slijmvliezen van het lichaam. Omdat je neus, mond en ogen in contact met de buitenlucht staan, hebben deze het meeste last van de reactie daarop en zullen zij gaan irriteren.
Zwellingen
Aangetaste gebieden kunnen als een reactie op histamine gaan zwellen. Wanneer je bijvoorbeeld allergisch voor appels bent, en je keel komt in aanraking met een stukje appel, dan kan dit gedeelte van je lichaam gaan opzwellen. De ernstigheid daarvan is afhankelijk van je gevoeligheid voor histamine. Gelukkig zorgt de juiste histamine verlagende voeding juist niet voor een dergelijke reactie.
Uitslag
Uitslag is ook een veelvoorkomend symptoom van overgevoeligheid voor histamine. Denk aan rode, jeukende plekjes op je armen, benen, keel en andere aangetaste gebieden. Uitslag ontstaat veelal door lichamelijk contact met desbetreffende stof, zoals wol. Het betreft in dat geval een contactallergie.
Hoesten en niezen
Aangezien histamine de slijmvliezen aantast, zullen je keel en neus hierop reageren door te hoesten en / of te niezen. Dit is een reactie van je lichaam om zo snel mogelijk van de stof af te komen. In tegenstelling tot histamine verlagende voeding, kan histaminerijke voeding zorgen voor dergelijke reacties – bijvoorbeeld wanneer het in aanraking komt met jouw slijmvliezen.
Anafylactische shock
Dit is de ernstigste reactie op histamine. Wanneer dit gebeurt, kunnen je luchtwegen zwellen en heb je moeite met ademhalen. Als dit onbehandeld blijft, dan kan dit ernstige gevolgen voor de gezondheid hebben.
Voedingsmiddelen om te vermijden tijdens focus op histamine verlagende voeding
Er zijn een aantal soorten histamine verlagende voeding die je kunt eten om te voorkomen dat je een reactie krijgt, maar er zijn eveneens voedingsstoffen die juist je histamineniveau kunnen verhogen. Het is daarom belangrijk om deze voedingssoorten zoveel mogelijk te vermijden wanneer je er gevoelig voor bent.
Ben je benieuwd welke soorten voeding je het beste uit jouw dieet kunt schrappen als je jouw histamineniveau wilt verlagen? Lees dan verder, onderstaand vind je een overzicht van de desbetreffende voedingssoorten.
Alcohol
Alcohol voorkomt dat de diamine-oxidase minder goed geproduceerd kan worden. Wanneer je hier veel van drinkt, ontstaat er een onevenredige verhouding tussen histamine en diamine-oxidase in je lichaam. Daardoor wordt de kans op een allergische reactie wegens histamine groter.
Verschillende planten van de nachtschade familie
Planten zoals tomaten en aubergines vallen onder de nachtschade familie. Deze soorten vallen niet onder de histamine verlagende voeding en kunnen zelfs een reactie triggeren. Het tintelende gevoel op je tong wanneer je aubergine eet is bijvoorbeeld een kleinschalige reactie.
Noten
Er is een reden dat veel mensen allergisch zijn voor (verschillende) noten. Noten zoals walnoten, hazelnoten en amandelen zorgen er immers voor dat er meer histamine in je lichaam wordt geproduceerd. Wanneer je hier overgevoelig voor bent, kan dit leiden tot heftige allergische reacties.
Pinda’s
Net als noten zorgen pinda’s ervoor dat je lichaam meer histamine produceert. Let daarom extra goed op als je gevoelig voor histamine bent en neem juist wat histamine verlagende voeding.
(Tarwe)gluten
Tarwe en gluten geven je lichaam ook een boost in het produceren van histamine. Je ziet daarom regelmatig mensen met een gevoeligheid voor gluten of tarwe; zeker wanneer zij daarnaast ook darmklachten hebben. Darmziekten dragen namelijk bij aan een verminderde aanmaak van diamine-oxidase.
Gefermenteerde voedingsmiddelen
Gefermenteerde voedingsmiddelen zoals yoghurt, zuurkool, kombucha, kaas en andere melkproducten kunnen zowel een reactie op histamine geven, evenals de productie van histamine in het lichaam verhogen. Streef je naar het toevoegen van histamine verlagende voeding aan jouw dieet? Vermijd dan idealiter gefermenteerde voedingsmiddelen.
Effectieve histamine verlagende voeding tegen allergieën
Het lijkt wellicht alsof er bijna geen voedingsmiddelen overblijven om te eten als je overgevoelig voor histamine bent, maar niets is minder waar. Er bestaat immers genoeg soorten gezonde histamine verlagende voeding waarmee je de kans op reacties en de hoeveelheid histamine in je lichaam kan verlagen. Ze werken als het ware als natuurlijke histamine remmers.
Voordat je jouw dieet radicaal gaat wijzigen, is het raadzaam om eerst contact op te nemen met een voedingsdeskundige zoals een diëtist. Diegene kan namelijk jouw persoonlijke situatie in kaart brengen en jouw dieet daarop afstemmen.
1. Verse vlees- en visproducten
Onbewerkte vlees- en visproducten bevatten doorgaans weinig tot geen histamine, waardoor zij niet bijdragen aan het verhogen van het histamineniveau in je lichaam. Voor niet-vegetariërs is het daarom een prima histamine verlagende voeding.
2. Gedroogde peulvruchten
Voor mensen met een veganistische of vegetarische levenswijze bieden peulvruchten een goede oplossing tegen een hoog histamine gehalte. Gedroogde bonen en linzen bevatten erg weinig histamine en kunnen dus prima gebruikt worden bij de maaltijd of als vleesvervanger.
3. Histamine verlagende voeding zoals eieren
Ook eieren zijn onbewerkt en bevatten weinig histamine. Ze vormen daarom een prima aanvulling op een standaard histamine verlagende voeding dieet.
4. Zaden
Chiazaad en quinoa zijn een perfect alternatief op (tarwe)gluten en bevatten nauwelijks histamine. Ze zijn daarom veilig om te eten voor mensen met een lage histamine intolerantie. Bovendien zijn ze erg lekker en makkelijk te combineren in een salade, als ontbijt, of als lekker tussendoortje.
5. Verschillende vruchten
Er zijn gelukkig genoeg vruchten die je kan eten die weinig tot geen histamine bevatten. Voorbeelden daarvan zijn watermeloen, appel, granaatappel, mango en gember. Deze histamine verlagende voeding is niet alleen lekker, maar dus ook erg goed voor je.
6. Verschillende groenten als histamine verlagende voeding
Hoewel je tomaten en aubergine het beste kan vermijden, is er nog genoeg histamine verlagende voeding die je als groente kan eten. Denk bijvoorbeeld aan sla, maar ook uien, knoflook, selderij, bloemkool, broccoli en wortels zijn prima om te eten. Je kan dus nog gerust een lekkere roerbak klaarmaken.
7. Melkvervangers
Hoewel melk en gerelateerde melkproducten veel histamine bevatten, kan je altijd nog gebruikmaken van gezonde alternatieven – zelfs wanneer deze van noten zijn gemaakt. Kokosmelk, sojamelk en amandelmelk vallen onder histamine verlagende voeding en geven je maaltijd of drankje een lekkere romige textuur.
8. Oliën zijn histamine verlagende voeding
Aangezien boter veel histamine kan bevatten, is olie een handig voorbeeld van histamine verlagende voeding. Je kan allerlei oliën gebruiken om je maaltijden mee klaar te maken, waarbij je kunt denken aan olijfolie, kokosolie en natuurlijk zonnebloemolie. Deze bevatten vrijwel geen histamine en zijn dus veilig om te gebruiken.
9. Brandnetels
Brandnetel is een natuurlijk antihistamine middel doordat het de productie en signalering van de histamine remt. Wanneer je een kop brandnetelthee drinkt, kan je dankzij de histamine verlagende voeding symptomen als een loopneus en droge ogen verminderen. Let echter wel op dat je geen allergie voor brandnetel hebt, want dan werkt deze oplossing averechts.
Andere manieren om een allergische reactie op histamine te verlagen
Naast het letten op histamine verlagende voeding, zijn er nog meer manieren waarop je het histamineniveau in jouw lichaam kan verlagen. Het belangrijkste sleutelwoord om daarbij in je achterhoofd te houden, is “antihistamine”.
Antihistamine zorgt er namelijk voor dat de impact van histamine op je lichaam verminderd wordt. Wanneer je dit gebruikt, zal je daarom al snel merken dat je klachten ook afnemen of verminderen. Je kunt daarbij denken aan antihistamine supplementen, maar er zijn eveneens andere middelen beschikbaar. Je leest het hieronder.
Antihistamine supplementen
Er zijn, naast gezonde en lekkere histamine verlagende voeding, verschillende antihistamine supplementen en producten die je bij de drogist of de apotheek kan aanschaffen. De meest voorkomende middelen zijn neusspray en pilletjes. De neusspray werkt vooral op je slijmvliezen en voorkomt jeuk in de neus en keel terwijl de pillen ook helpen tegen andere lichamelijke klachten. Heb je een ernstige allergische reactie op histamine? Dan kan de huisarts zwaardere middelen voorschrijven.
Let echter wel op dat antihistamine de algemene werking van histamine vermindert. Het kan er dus ook voor zorgen dat je vermoeid raakt en wat minder prikkels binnenkrijgt wanneer je deze middelen gebruikt. Ook hier zal je huisarts of apotheker voor waarschuwen, zodat je er geen problemen in het dagelijkse leven door ondervindt.
Specifieke producten vermijden
Als je van één of meerdere producten weet dat je hier heftig op reageert, dan is het zaak om deze dingen te vermijden. Wanneer je intolerant voor gluten of melk bent, kan je daarom beter geen broodproducten en melkproducten consumeren. Als je allergisch voor huidschilfers van honden en / of katten bent, dan is het vanzelfsprekend raadzaam om geen hond of kat als huisdier te nemen.
Laat je testen
Weet je niet zeker waar je allergisch voor bent, of merk je dat je steeds meer last van een reactie op histamine hebt, zonder dat de histamine verlagende voeding daar een effect op heeft? Dan is het verstandig om je te laten testen op mogelijke allergieën. Zo weet je zeker welke producten je het beste kan vermijden.
Wissel je dieet regelmatig af
Het is natuurlijk makkelijk om regelmatig hetzelfde te eten, zeker wanneer je het lekker vindt. Om je histamine laag te houden is het echter belangrijk om de histamine verlagende voeding regelmatig af te wisselen. Zo kan je lichaam niet makkelijk wennen aan één bepaald voedingsmiddel, waardoor het er minder snel op zal reageren.
Histamine verlagende voeding samengevat
Histamine is een stof die zowel in je eigen lichaam als in bepaalde voedingsstoffen voorkomt. Het helpt je immuunsysteem door schadelijke stoffen te bevechten en het zorgt voor een goede verbinding in je zenuwstelsel. Hoewel het een lichaamseigen stof is, kan je hier een intolerantie voor ontwikkelen wanneer er teveel histamine in je lichaam zit. De stof begint dan namelijk ook veilige stoffen aan te vallen. Dit noemen we een allergische reactie.
Een allergische reactie kan meerdere symptomen veroorzaken, waarvan een anafylactische shock het heftigst is. Om de symptomen van een histamine intolerantie te verminderen, kan je histamine verlagende voeding eten. Tevens zijn er verschillende histaminerijke voedingsmiddelen die je beter kan vermijden.
Naast histamine verlagende voeding kan je alsmede gebruikmaken van antihistamine om de effecten van histamine op je lichaam te verminderen. Dit kan je aanschaffen in de vorm van supplementen, zoals pillen en een neusspray. Bij een heftige intolerantie kan je een doktersrecept krijgen voor zwaardere medicatie.
Als je langdurig last hebt van symptomen van een histamine intolerantie, is het wellicht verstandig om je bloed te laten testen bij een huisarts op mogelijke allergieën. Op die manier kan je deze stoffen effectief en snel uit jouw dagelijkse leven vermijden.